Nasleđivanje svojstava ploda paradajza

Abstract

Cilj ovog istraživanja je bio da se za tri svojstva paradajza (dužina ploda, prečnik ploda i broj komora u plodu) procene komponente genetičke varijabilnosti i heritabilnosti na bazi dijalelnog seta. Na varijabilnost ispitivanih svojstava značajno utiču ispitivani genotipovi. U odnosu na linije, hibridi su ispoljili veće srednje vrednosti za ispitivana svojstva. Za ispitivanje je odabrano šest linija paradajza poreklom iz domaćeg i introdukovanog selekcionog materijala. Genotipovi su se međusobno značajno statistički razlikovali po prosečnim vrednostima svojstava. Vrednosti aditivnih komponenti varijanse (D) su veće od dominantnih (H1 i H2) za sva svojstva osim za broj komora, što ukazuje da veći deo genetičke varijanse pripada delovanju aditivnog gena. Pozitivne vrednosti interakcije aditivni x dominantni efekat gena (F) za ispitivana svojstva, govori da je u nasleđivanju ovih svojstava veće učešće dominantnih alela. To potvrđuju i koeficijenti H2/4H1 (0,193-0,224) kao i odnos Kd/Kr koji su veći od jedinice (1,009-1,778). Vrednosti prosečnog stepena dominacije koje su manje od jedinice za svojsvta dužina i prečnik ploda ukazuju da se ova svojstva nasleđuju parcijalnom dominacijom. Za broj komora u plodu vrednost stepena dominacije je veća od jedan, što ukazuje da se ovo svojstvo nasleđuje dominacijom ili superdominacijom. Ove zaključke potvrđuju i visoke vrednosti heritabilnosti u širem i užem smislu koje su varirale od 94,71% do 99,14%, odnosno od 44,42 do 87,88%, kao i VrWr regresije za ispitivana svojstva.

On the basis of diallel crossing (without reciprocal) six divergent tomato genotypes, the mode of inheritance and the components of genetics variance were analysed for the fruit length, fruit width, and the number of loculi per fruit. A comparative trial with parental genotypes and F1 hybrids of tomato was set at Bijeljina in 2000. The analysis of genetic variance components and regression analysis were done after Jinks, 1954, Hayman, 1954, Mather and Jinks, 1971. The investigation was based on the data of the F1 generation. The analysis of components of genetic variance showed that the main part of genetic variance belonged to the additive gene effect for the fruit length and fruit width. The high values of heritability in breeding tomato for yield, genotypes with high average values for the fruit length and width should be selected. Dominant components (H1 and H2) of genetic variance were greater than additive ones (D) for the number of loculi per fruit. The high broad-sense heritability was registered for all traits, indicating a great significance of dominant genes for their expression. The highest narrow-sense heritability was detected for the fruit length and width, due to a higher frequency of additive genes. .